Periodontologia - Pytania i odpowiedzi
Paradontoza jest potoczną, historyczną nazwą chorób przyzębia i współcześnie nie jest uznawana za prawidłową nazwę jednostki chorobowej. Prawidłową nazwą najczęściej występującej choroby przyzębia jest zapalenie przyzębia, czyli periodontitis. Zapalenie przyzębia występuje wtedy, gdy stan zapalny rozszerza się i dotyczy nie tylko tkanek miękkich otaczających ząb (czyli dziąsła), a doprowadza do utraty kości wyrostka zębodołowego.
Choroby przyzębia to grupa przewlekłych schorzeń zapalnych niszczących tkanki utrzymujące zęby w zębodołach. Występują one powszechnie - szacuje się, że dotyczą 50% dorosłych i są główną przyczyna utraty zębów. Źle wpływają na odżywianie, ogólny stan zdrowia, mowę i wygląd twarzy, a tym samym znacząco obniżają jakość życia.
Choroby przyzębia mogą być skutecznie leczone, jednak powodzenie terapii nie zależy tylko od lekarza. Lekarz przeprowadza procedury terapeutyczne, ale odpowiedzialność za ich wynik spoczywa w takiej samej mierze na nim oraz pacjencie. Wynika to z faktu konieczności utrzymania idealnej higieny jamy ustnej.
Leczenie najczęściej rozpoczyna się od wyeliminowania bakterii podczas skalingu, czyli profesjonalnego zabiegu usunięcia złogów płytki nazębnej i kamienia wraz z wygładzeniem powierzchni zęba. Dodatkowo lekarz może zalecić preparaty w formie płukanek i żeli o działaniu antyseptycznym. W przypadku bardziej zaawansowanych form zapalenia przyzębia istnieje możliwość wykonania specjalistycznych zabiegów periodontologicznych np. niechirurgiczne leczenie przyzębia, chirurgiczne leczenie głębokich kieszeni poprzez ich precyzyjne doczyszczenie w trakcie zabiegu, regeneracja tkanek przyzębia z użyciem biomateriałów. Sukces terapii zapewnia stała kontrola choroby w gabinecie stomatologicznym najczęściej raz na sześć miesięcy.
Choroby przyzębia są schorzeniem wieloczynnikowym, jednak pierwotnym czynnikiem je wywołującym są zawsze bakterie płytki nazębnej. Obniżenie staranności higieny jamy ustnej prowadzi do większego nagromadzenia płytki bakteryjnej i rozwoju stanu zapalnego. Mechanizm zapalenia w przyzębiu jest bardzo podobny do mechanizmu powstawania próchnicy i jest bezpośrednią pochodną braku właściwej higieny. Niemniej całkowicie zdrowe zęby nie gwarantują nam zdrowego przyzębia, ponieważ istnieją dodatkowe czynniki ryzyka, takie jak: palenie tytoniu, cukrzyca, otyłość, osteoporoza czy stres. Warto podkreślić, że nawet jeżeli przegląd stomatologiczny wykazuje brak ubytków próchnicowych, a towarzyszy nam np. krwawienie dziąseł podczas szczotkowania w domu, to oznacza, że potrzebujemy konsultacji higienistki, lekarza dentysty lub lekarza specjalisty periodontologa.
Choroba przyzębia nie jest przeciwwskazaniem do użycia implantów u pacjenta z brakami w uzębieniu, jednak wymaga ona jednak wyleczenia. Planując implanty ważne jest, aby usunąć wszystkie czynniki powodujące zapalenie dziąseł lub przyzębia, ponieważ mogą one wywołać taki sam proces zapalny tkanek miękkich otaczających implanty.
Profilaktyka chorób przyzębia ma kluczowe znaczenie już od wieku dziecięcego. Podstawową metodą jest prawidłowa, codzienna higiena jamy ustnej w domu oraz regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym wraz z okresowym profesjonalnym oczyszczaniem zębów.